Demo
corner left-topcorner right-top
با تشکر از توجهتان
تمام محتوای جشنواره شامل اسلایدها، مقالات، کلیپ‌های پخش شده و فیلم ارائه‌ها روی همین صفحه قرار خواهد گرفت.
corner left-bottomcorner right-bottom

جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار با هدف معرفی، ترویج، افزایش استفاده و جذب مشارکت جامعه در زمینهٔ نرم‌افزار آزاد و دانش آزاد روز هشتم مهرماه سال ۹۵ مصادف با ۲۹ سپتامبر ۲۰۱۶ در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد. در این رویداد به رسم هرساله که توسط حدود سیصد گروه کاربری در سراسر دنیا برگزار می‌شود، از مهم‌ترین رویدادهای جامعهٔ نرم‌افزار آزاد سخن گفته شد.


این مراسم که اجتماع کاربران نرم‌افزارهای آزاد از سراسر کشور بود در دو بخش همایش و کارگاه‌ها برگزار شد، بخش همایش در قالب ارائهٔ مباحث عمومی و غیرفنی در محل آمفی تئاتر مرکزی دانشگاه از ساعت ۹ با پخش پیام ویدیویی ریچارد استالمن موسس بنیاد نرم‌افزارهای آزاد آغاز و در آن عناوینی همچون "نقشه‌های آزاد، خلاقیت و دانش آزاد، ویکی‌پدیا، آزادی و محرمانگی در رایانش همراه، اقتصاد نرم‌افزار آزاد، معرفی بنیاد ویکی‌مدیا" و عناوین عمومی دیگر مورد بحث و بررسی قرار گرفتند.

گزارش تفصیلی این دوره از جشنواره

ارائه‌های جشنواره

عنوان چکیده ارائه‌دهنده فیلم مقاله و اسلاید
اوپن‌استریت‌مپ (OSM)

در این ارائه شما با اوپن‌استریت‌مپ (OSM - OpenStreetMap)، نقشهٔ آزاد کل دنیا آشنا می‌شوید. اوپن‌استریت‌مپ راهی است برای کشیدن نقشه کل دنیا بر اساس دانش افراد. مکانی است برای ثبت هر آنچه در محیط پیرامون خود می‌بینید و استفاده از آن به‌صورت آزاد.

سرفصل‌ها:

  • از تاریخچه آن، تا استفاده‌های امروزی.
  • پیدایش اپن‌استریت‌مپ.
  • عناصر اصلی.
  • ابعاد و حجم داده‌ها.
  • نقطه، مسیر، ناحیه، رابطه.
  • فرق آن با دیگر سرویس‌های مبتنی بر نقشه.
  • ساختار و قواعد اپن‌استریت‌مپ.
  • استفاده‌ها.
  • ابزارهای ویرایش.
هومن مسگری
خلاقیت و دانش آزاد؛ ظهور طبقه‌ای جدید در جامعه مفهوم طبقه در دانش جامعه‌شناسی مفهومی بسیار قدیمی و ریشه‌دار است. «طبقه» به معنای پایگاه اقتصادی و اجتماعی افرادی است که در یک جغرافیای محدود با یکدیگر زندگی می‌کنند و «طبقه» افراد عموماً نشان‌دهنده وضعیت کلی زندگی آنهاست. در هر دوره‌ای طبقه توسط جامعه‌شناسان مختلف تحلیل و تبیین شده و معناها و شاخص‌های مختلفی به آن افزوده شده است. طبقه عمدتاً به پایگاه اقتصادی و شیوه‌های تولید اقتصادی در هرجامعه بازمی‌گردد.
کاستلز به عصری که ما در آن زندگی می‌کنیم عصر اطلاعات و به جامعه، لقب جامعه اطلاعاتی داده است. در این عصر شیوه تولید اقتصادی تغییر کرده و مشخصه‌هایی یافته که پیش از این تجربه نشده بوده است. تکنولوژی بدون شک یکی از پیشران‌های مهم این تغییر است. فلوریدا این اقتصاد را اقتصادی دانش‌بنیان و مبتنی بر خلاقیت می‌داند. اقتصادی که میل به خلاقیت دارد و به این نیاز خود با به وجود آمدن طبقه‌ای به نام طبقه خلاق پاسخ می‌دهد. طبقه خلاق از نظر او کسانی هستند که فعالیت اقتصادی آنها خلق تکنولوژی جدید، ایده جدید و یا محتوای جدید است. این طبقه با سه محور اساسی نداشتن محل کار مرکزی (هسته‌ای)؛ سبک زندگی تجربی، کامیونیتی خلاقیت‌محور و زمان‌بندی عجیب شناخته و تعریف می‌شود.
این طبقه از دید فلوریدا آینده گریزناپذیر جهان هستند. با اینکه امروز کم‌شمارتر از طبقات دیگر هستند و با اینکه هنوز در تولید ثروت سهم بزرگی ندارند ولی شکل‌دهنده اقتصاد و البته جامعه در آینده هستند. ارزش‌ها و هنجارها و سبک‌زندگی خود را دارند و بنابراین باعث می‌شوند که ما نه تنها با اقتصادی متفاوت بلکه با جامعه‌ای بسیار متفاوت روبرو باشیم که بر سر بهشت یا جهنم بودنش بحث‌های بسیاری هست.
ایده دانش آزاد به عنوان جریانی مرتبط با خلق تکنولوژی جدید، محتوای جدید و ایده جدید که مختص عصر اطلاعات است می‌تواند یکی از محورهای شکل‌گیری بخشی از طبقه خلاق باشد. در واقع سؤال این است که آیا دانش آزاد آینده تولید دانش در دنیاست؟ اگر بتوانیم بگوییم که دانش آزاد توسط طبقه خلاق تولید می‌شود و این طبقه آینده تأثیرگذار دنیاست شاید بتوانیم ادعا کنیم که دانش آزاد آینده تولید دانش در دنیاست و به این ترتیب هنجارها و ارزش‌های خود را برای جامعه نیز به همراه خواهد داشت. سؤال دوم این است که وضعیت این روند در ایران چطور است؟ آیا نشانه‌های بروز و ظهور این طبقه در ایران نیز وجود دارد؟
نفیسه آزاد
سیاست‌های کمتر شناخته‌شدهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا قوانین پیچیده‌ای دارد. مثلاً یکی از قوانینش این است که از همه قوانینش چشم بپوشید. در ابتدا به نحوه اداره ویکی‌پدیا اشاره کنیم و تفاوت سیاست، رهنمود و انشا را توضیح دهیم. سپس این شما را با قوانینی از ویکی‌پدیا آشنا می‌کنیم که مشارکت را برای شما آسان‌تر و جذاب‌تر کند. همچنین کمی از انشاهای کاربران را که برای غیر ویکی‌پدین‌ها جذاب هستند را بیان می‌کنیم.

سرفصل‌ها:

  • پنج بنیاد
  • سیاست‌ها
  • رهنمودها
  • انشاها

کلیدواژه‌ها: ویکی‌پدیا، سیاست، قوانین، آزاد

امیر سرآبادانی
آزادی و محرمانگی در رایانش همراه

امروزه تلفن‌های همراه نقش مهم و روزافزونی در رایانش ایفا می‌کنند. از این رو، نگرانی‌ها در باب آزادی و محرمانگی در این گونه از رایانش نیز افزایش یافته است. تلفن‌های همراه هوشمند امروزی، در واقع رایانه‌هایی کامل با سخت‌افزارهایی قوی و سیستم‌عامل‌هایی کامل هستند که اجازهٔ به‌روز رسانی، تغییرات نرم‌افزاری و نصب کاره‌های گوناگون را می‌دهند. این دستگاه‌ها عموماً برای ارتباطات شخصی استفاده شده و اطّلاعات شخصی بسیاری روی آن‌هاست. هم‌چنین اغلب شامل قطعات سخت‌افزاری‌ای چون دوربین، میکروفون، مکان‌یاب و… می‌شوند که از دیدگاه امنیت و محرمانگی، حسّاس هستند.

در این ارائه، سعی داریم وضعیت امروزی طرّاحی سخت‌افزاری تلفن‌ها را بررسی کرده و توصیه‌هایی در دو سطح تولیدکننده و مصرف‌کننده برای تلفن‌های همراه داشته باشیم.

سرفصل‌ها:

  • سخت‌افزار تلفن‌های همراه
  • نرم‌افزار تلفن‌های همراه
  • سطوح امنیت در تلفن‌های همراه
  • وضیعت مودم‌ها
  • امن‌سازی سیستم‌عامل
  • توصیه‌ها به کاربران

کلیدواژه‌ها: رایانش همراه، تلفن همراه، نرم‌افزار آزاد، اندروید، سیستم‌عامل، مودم

دانیال بهزادی
چه هنگام نرم‌افزار آزاد به دام غیرآزاد می‌افتد؟

هنگامی که برنامه‌ای در دسته نرم‌افزارهای آزاد قرار گیرد، بدان معناست که ۴ اصل آزادی را در اختیار کاربرانش قرار می‌دهد تا بتوانند فعالیت‌هایی را که برنامه انجام می‌دهد، کنترل کنند. در بیشتر مواقع، همین برای اخلاقی بودن توزیع و گسترش برنامه، کفایت می‌کند، اما نه همیشه. مشکلاتی وجود دارد که تحت شرایطی خاص می‌توانند، پدیدار شوند. این مقاله، مشکلات نامحسوس، زمانی که ارتقای برنامه آزاد نیازمند استفاده از برنامه‌ای غیرآزاد است را شرح می‌دهد.

اگر استفاده از برنامه آزاد، ناگزیر، وابسته برنامه دیگری که غیرآزاد است، باشد، می‌گوییم برنامه آزاد «به تله افتاده است». کد برنامه آزاد است و قادر هستید هر بخش از آن را در برنامه آزاد دیگری به خوبی و به صورت اخلاقی، استفاده کنید. اما نباید آن برنامه «تله‌ای» را اجرا کنید، زیرا مستلزم تسلیم آزادی‌تان به دیگر برنامه غیرآزاد است.

کلیدواژه‌ها: نرم‌افزار آزاد، محرمانگی، امنیت، تله، SaaSS، خدمت جایگزین نرم‌افزار

محمد دماوندی
با سوزان آشنا شوید! (معرفی نرم افزار بلندر)

بلندر یکی از قویترین بسته نرم‌افزارهای سه‌بعدی و ابزارهای آزاد ولی در ایران کمتر شناخته شده است. با وجود این، قابلیت‌ها و برتری‌های آن نسبت به ابزارهای دیگر سبب شده تا محبوبیت آن در بین کاربران افزایش یابد.
این ابزار به دلیل راحتی در استفاده و کیفیت بالا، توسط شرکت‌های معتبر و اشخاص مختلفی در صنعت رسانه و پروژه‌های مختلف استفاده گشته و می‌گردد.
همچنین، بنیاد بلندر به عنوان حامی اصلی و تأمین کننده مالی پروژه‌های نرم‌افزار بلندر، فعالیت‌های مختلفی در جهت توسعه و معرفی این نرم‌افزار و همچنین آموزش و کمک به کاربران بلندر انجام می‌دهد.
در ایران نیز فعالیت‌های پراکنده‌ای با کمک نرم‌افزار بلندر انجام گشته اما پتانسیل‌های استفاده از آن بسیار فراتر است.

سرفصل‌ها:

  • معرفی نرم‌افزار
  • معرفی قابلیت‌ها و کاربردها
  • نمایش برخی از آثار ساخته شده
  • برتری‌ها نسبت به ابزارهای دیگر که باعث محبوبیت آن شده‌است
  • مثال‌هایی از استفاده در صنعت رسانه و پروژه‌های مختلف
  • معرفی بنیاد بلندر، خدمات و جوامع مرتبط با بلندر
  • اقدام‌های صورت گرفته در ایران
  • بررسی پتانسیل‌های موجود در آینده

کلیدواژه‌ها: مدل‌سازی، انیمیشن آزاد، انیمیشن سه‌بعدی، شبیه‌سازی، جلوه‌های ویژه، موتور بازی‌ساز

فرزاد جنابی
اقتصاد نرم‌افزار آزاد

این مسئله که چگونه در دنیای نرم‌افزارهای آزاد به پول می‌رسیم، یکی از سوالات همیشگی کاربران بوده است. وقتی از «اجازه انتشار آزاد سورس برنامه» صحبت می‌کنیم افراد زیادی وحشتزده می‌پرسند «اگر سورسم را آزاد منتشر کنم، پس از کجا پول بیاورم غذا بخرم؟»

در این سخنرانی کوتاه سعی می‌کنم به شیوه‌های مختلف کسب درآمد از نرم‌افزارهای آزاد و در سطحی بالاتر، به مفهوم اقتصاد در دنیای آزاد نگاهی داشته باشم و با تکیه بر آمارهای جهانی، به دغدغه «اگر آزاد باشه، پس پول از کجا بیارم؟» پاسخ دهم.

سرفصل‌ها:

  • پول مستقل از فاس است
  • استدلال‌های پسینی
  • کجای جهان ایستاده‌ایم
  • شرایط ایران
  • پول کجاست
  • مثال‌هایی از ایران و جهان
  • آینده متفاوت خواهد بود
  • بخشی از جامعه باشید

کلیدواژه‌ها: اقتصاد، نرم‌افزار آزاد، درآمد، پول، شغل، زندگی، کار

جادی
برنامهٔ آموزشی ویکی‌پدیا

برنامهٔ آموزشی ویکی‌پدیا پروژه‌ای است که در همکاری با معلمان مدارس و استادان دانشگاه، می‌کوشد تا دانش‌آموزان و دانشجویان را ترغیب کند که تکالیف و پروژه‌های کلاسی‌شان را در ویکی‌پدیا انجام دهند تا افراد بیش‌تری از تلاش آن‌ها استفاده کنند و بتوانند بر جهان واقعی و محیط پیرامون‌شان تأثیر بگذارند.
در حالت سنتی، دانش‌آموز یا دانشجو یک موضوع را انتخاب می‌کند و پس از تحقیق دربارهٔ آن و جستجو در منابع، نتیجهٔ آن پژوهش را به کلاس ارائه می‌دهد؛ یا با سخنرانی در کلاس یا نوشتن آن به‌صورت تحقیق و پروژه. در این حالت فقط اعضای یک کلاس از نتیجهٔ پژوهش استفاده می‌کنند و زحمات دانشجو در جایی ثبت نخواهد شد و افراد بیرون از آن کلاس، از این پژوهش بی‌بهره می‌مانند. اما اگر همین موضوع به‌جای آنکه به‌صورت تحقیق به کلاس ارائه شود، در ویکی‌پدیا ثبت گردد، میلیون‌ها نفر امکان استفاده از آن را خواهند داشت و دانشجو می‌تواند علاوه بر انجام تکلیف و گرفتن نمره، در تولید دانش و ارائهٔ آن به دیگران نیز سهیم باشد و با کار گروهی و ویکی‌نویسی نیز آشنا گردد.

سرفصل‌ها:

  • کلیات
  • تعریف برنامه
  • پیشینهٔ برنامه
  • فلسفهٔ وجودی
  • برنامهٔ آموزشی ویکی‌پدیا در کشورهای مختلف
  • چرا ویکی‌پدیا؟
  • میزان بازدید
  • دسترسی آزاد و رایگان
  • گستردگی موضوعات
  • اعتماد بازدیدکنندگان
  • گسترش دانش
  • اهمیت همکاری با برنامهٔ آموزشی ویکی‌پدیا
  • ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای دربارهٔ همه‌چیز است
  • مقالات تخصصی
  • نواقص سیستم سنتی
  • مزایای برنامهٔ آموزشی
  • مزایا برای استاد
  • مزایا برای دانشجو
  • داوطلبان یا سفیران ویکی‌پدیا
  • داوطلبان دانشگاهی
  • داوطلبان بَرخط
  • چگونگی همکاری
  • هماهنگی با استاد
  • ایجاد دوره در ویکی‌پدیای فارسی
  • تهیهٔ فهرست مقالات
  • آموزش به دانشجویان
  • تعیین جدول زمانی
  • بررسی ویرایش‌های دانشجویان
  • پرسش‌های متداول

کلیدواژه‌ها: ویکی‌پدیا، برنامه آموزشی، تکلیف، توسعه ویکی‌پدیا

محمد حیدرزاده
حفاظت از حریم خصوصی با تور

سرفصل‌ها:

  • تور چیست؟
  • تور چگونه کار می‌کند؟
  • چرا باید از تور استفاده کنیم؟
نیما فاطمی  
StarCalendar

این پروژه سال‌ها پیش با هدف برآورده کردن تمام انتظارات یک کاربر ایرانی گنو/لینوکس از یک تقویم شروع شده و اکنون پس از ۸ سال توسعهٔ مستمر، به بخش اعظم این هدف دست یافته است.

سرفصل‌ها:

  • تاریخچهٔ توسعه
  • امکانات فعلی و نیازهای مرتفع‌شده
  • مقدمه‌ای بر لزوم وجود SaaSهای آزاد
  • مشکلات موجود و راهکارهای در دست اجرا

کلیدواژه‌ها: تقویم، جلالی، هجری شمسی، SaaS ،حریم خصوصی، privacy ، نرم‌افزار آزاد

سعید رسولی
معرفی بنیاد ویکی‌مدیا و پروژه‌هایش (به جز ویکی‌پدیا)

بنیاد ویکی‌مدیا سازمانی است که ویکی‌پدیا را اداره می‌کند شما با ویکی‌پدیا آشنا هستید ولی شاید در مورد دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا مانند ویکی‌نبشته، ویکی‌گفتاورد، آشنایی نداشته باشید و معرفی آنها برایتان جالب باشد. همچنین کمی به پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا که برای پشتیبانی از ویکی‌پدیا اجرا می‌شوند اشاره‌ای می‌کنیم. پروژه‌های مانند ORES که سیستم هوش مصنوعی ضد خرابکاری است و ویرایشگر دیداری که تلاشی است برای آسان کردن ویرایش در ویکی‌پدیا.

سرفصل‌ها:

  • معرفی بنیاد ویکی‌مدیا
  • ویکی‌انبار
  • ویکی‌داده
  • دیگر پروژه‌های خواهر
  • Wikimedia Labs
  • ویرایش‌گر دیداری
  • ORES

کلیدواژه‌ها: ویکی، ویکی‌مدیا، پروژه

امیر سرآبادانی
Rights in CopyLeft

Of course, it is obvious that for entering the business of free software we ought to consider why and how to use this part of free knowledge, so that the solutions of such platform will be provided with no spiritual and legal rights left abandoned.
The most important matter to be considered is that it doesn't matter if we are just a single user or a professional developer; we should know where exactly our freedom is granted or trampled.
Some believe that the software proprietor is actually its user, while they believe that the developer is its owner. The goal to be targeted at this speech is to make software users know the differences between ownership and proprietorship by comparing the rights in proprietary software and open source software respectfully.
Therefore we will approach the rights in Copyleft which includes the GNU Public License which has defined freedom-respecting rules in the world of software with which freedom in using software has been beautifully put.

Topics:

  • Rights
  • Softwarre Rights
  • Rights in Free Software
  • BSD licenses
  • MIT licenses
  • Copylefted lincenses
  • GPL licenses
  • Spreading Knowledge through Copyleft
  • Making Business through Copyleft
حامد برمخ‌شاد
چرایی تغییر دیدگاه شرکت‌های انحصاری نسبت به نرم‌افزار آزاد

مایکروسافت، فیسبوک، اپل و چندین شرکت دیگر که در گذشته به صورت انحصاری فعالیت می‌کردند امروز به ویژگی‌های نرم‌افزار آزاد پی برده‌اند و اکنون خود بسیاری از محصولات خود را متن‌باز و آزاد کرده‌اند تا جایی که مایکروسافت و فیسبوک و گوگل جزو ۱۰ شرکت برتر در گیت‌هاب هستند و بیشترین کانتریبیوت‌ها را در گیت‌هاب دارند.
مایکروسافت، برترین شرکت در گیت‌هاب از لحاظ تعداد کانتریبیوت‌ها و دارای یکی از برترین ریپوزیتوری‌های گیت‌هاب فعالیت بسیار خوب و جالبی را در زمینهٔ نرم‌افزار آزاد داشته است. این شرکت در سرویس Azure خود حتی از گنو/لینوکس استفاده کرده است تا بتواند خدمات بهتری را در زمینه سرویس‌های ابری خود به نمایش بگذارد.
فیسبوک هم در نرم‌افزار آزاد فعالیت بی‌نظیری را به نمایش گذاشته است این شرکت یکی از بهترین فریم‌ورک‌های جاوااسکریپت را به صورت آزاد منتشر کرده است که نام آن React است. همچنین فیسبوک یک ماشین مجازی آزاد را منتشر کرده است که HipHop VM نام دارد و با هم به این ویژگی‌ها خواهیم پرداخت.
اپل هم برای عقب نماندن از رقبا شروع به فعالیت در حوزه نرم‌افزار آزاد و متن‌باز کرد و زبان برنامه‌نویسی Swift را متن‌باز کرد.
توییتر نیز یکی از برترین فریم‌ورک‌های موجود برای طراحی وبسایت را عرضه کرده است که نام آن را بسیاری از ما شنیده‌ایم Bootstrap یکی از برترین فریم‌ورک‌ها برای طراحی سایت است که توسط بسیاری از سایت‌های دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امین خلیقی
اهمیت وب نامتمرکز و معرفی ابزار ZeroNet

وب جهان‌گستر (WWW) ذاتاً آسیب‌پذیر است. برای نمونه ممکن است ارتباطات قطع شوند و محتوای سایت‌ها برای همیشه ناپدید شود. وب در دسترس همه نیست. برای نهادهای خارجی بسیار آسان است که ارتباطات را سانسور کنند و چیزی را که مردم می‌توانند یا نمی‌توانند روی وب ببینند را کنترل کنند. همچنین وب خیلی به حریم خصوصی احترام نمی‌گذارد و اطلاعات کاربران را در برابر نظارت‌های انبوهی که توسط شرکت‌ها و دولت‌ها انجام می‌شود، افشا می‌کند. وب نامتمرکز (Decentralized Web) با مبنا قراردادن حریم شخصی، امنیت و حراست به طور پیشفرض با همهٔ این مشکلات مقابله می‌کند و تضمین می‌کند که سایت‌ها مادامی که یک نفر در یک جایی از جهان یک کپی از آن را میزبانی کند به سادگی در دسترس همه خواهند بود.

در این ارائه بعد از معرفی وب نامتمرکز به معرفی ابزار آزاد ZeroNet خواهیم پرداخت که امکان ایجاد سایت‌های غیرقابل سانسور و آزاد را از طریق روش رمزنگاری بیتکوین و شبکهٔ بیت‌تورنت فراهم می‌کند.

سیدمحمدمسعود صدرنژاد
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
چرا اکثر ابررایانه‌ها از گنو/لینوکس استفاده می‌کنند؟

ابررایانه (Supercomputer) به رایانه‌ای اطلاق می‌گردد که در زمان معرفی آن در زمینه میزان ظرفیت محاسبه در واحد زمان در دنیا پیشرو باشد. این عبارت برای اولین بار توسط مجله «نیویورک ورلد» برای اشاره به جدول‌سازهای آی‌بی‌ام در دانشگاه کلمبیا به کار رفت.
سیستم‌عامل ابررایانه‌ها که اغلب امروزه انواعی از گنو/لینوکس و یونیکس هستند و اگر پیچیده‌تر از ماشین‌های کوچک‌تر نباشند همان قدر پیچیده هستند. ظاهری که کاربر می‌بیند ساده‌تر است چون سازندگان OSها منابع برنامه‌نویسی کمتری برای سرمایه‌گذاری بر بخش‌های غیرضروری OSها (یعنی بخش‌هایی که مستقیماً به بهترین کاربرد سخت‌افزار نمی‌شود) دارند. وجود یونیکس و گنو/لینوکس اجازه می‌دهد ظاهر کاربرد (user interface) نرم‌افزار دسکتاپ معمولی دوباره مورد استفاده قرار بگیرد. از نظر تاریخی تا ابتدا و میانهٔ دههٔ ابررایانه‌ها اغلب سازگاری گروه دستورات و قابلیت جابجایی کدها را فدای عملکرد و سرعت پردازش و دسترسی به حافظهٔ کامپیوتر می‌کردند. اغلب ابررایانه‌ها تا به امروز برخلاف کامپیوترهای گران‌قیمت فنی high end main frames سیستم‌های عامل بسیار متفاوتی دارند. Cray-۱ به تنهایی شش OS مخصوص خودش را داشت که جامعهٔ کامپیوتر هیچ خبری از آن‌ها نداشت. به همین دلیل در آینده سیستم‌هایی با بالاترین کاربرد احتمالاً رنگ و بویی از گنو/لینوکس خواهند داشت اما با خاصیت‌های مخصوص سیستم‌های ناسازگار خصوصاً برای سیستم‌های بسیار فنی و گران‌قیمت با امکانات امن مطمئن.

سرفصل‌ها:

  • سهم گنو/لینوکس از بازارهای مختلف کامپیوتری
  • معرفی ۵ ابررایانهٔ پرسرعت جهان و سیستم عامل‌هایشان
  • دلایل استفاده از گنو/لینوکس در ابررایانه‌ها
  • تجربه‌ای که ما در مرکز پردازش سریع دانشگاه شریف داشتیم

کلیدواژه‌ها: ابررایانه، HPC، سیستم‌عامل

وحید عالم‌فرد
کارمند دون‌پایه (چرا فلسفهٔ نرم افزار آزاد باعث بهبود عملکرد کارکنان می‌شود؟)

برای توصیف آزادی لازم است که معنی اسارت را خوب درک کرده باشیم، لذا ابتدا اسارت را شرح می‌دهیم تا به معنی آزادی پی ببریم.
کارمند دون پایه، شخصی است که در ابتدای امر بیشترین سهم ممکن یک کار را انجام می‌دهد ولی در نهایت کمترین بهره از فواید آن کار نصیب وی می‌شود. پس از اینکه فرد کمترین سهم از کار خود را دریافت کرد تبدیل به کارمند دون پایه می‌شود و تمام سعی خود را می‌کند که سهم کاری خود را کم کند و با تزویر نشان دهد که مشغول انجام کار است. این تعریف تنها برای شرکت‌های انحصاری نیست و برای دانشگاه و سایر مراکز قابل تعمیم است.
نرم‌افزار آزاد برخلاف برخی از سیستم‌های انحصاری، مولد کارمند دون پایه (نیروی غیر کارآمد) نیست و بالعکس با تناسب بین سهم کاری و سهم درآمدی کارمندان، باعث بهبود عمل‌کرد و ارتقای سطح کارمندان می‌شود که این امر خود باعث پیشرفت جنبش نرم‌افزار آزاد می‌شود.

سرفصل‌ها:

  • نقد عیوب شرکت‌های سیستم انحصاری
  • بیان راه حل برای عیوب مطرح شده با فلسفه نرم‌افزار آزاد
  • پاسخ به سؤال «چرا فلسفه نرم‌افزار آزاد باعث بهبود عملکرد کارکنان می‌شود؟»

کلیدواژه‌ها: مدیریت، عیوب مدیریت انحصاری، زندگی کارمندی، مدیریت ناصحیح کارمندان، مدیریت نرم‌افزار آزاد، افزایش بهره‌وری کارکنان

مبین شاطریان
حرکت شتابدار به سوی دنیای Embedded System و نقش نرم‌افزارهای آزاد بر آن

استفاده از مفهوم نرم‌افزار آزاد، پیشرفت‌های شگرفی را در حوزه‌های مرتبط با علوم کامپیوتری در دو دههٔ اخیر به همراه داشته است. بهبود عملکرد و پیشرفت در قابلیت اطمینان و صحت کارکرد، از مهم‌ترین دستاوردهای ورود مفاهیم نرم‌افزارهای آزاد و متن‌باز به حوزه علوم کامپیوتری بود. در چندین سال اخیر، این مفاهیم به حوزهٔ الکترونیک و سخت‌افزار نیز وارد شده و با ورود خود موجب افزایش قابلیت اطمینان، بهبود در راندمان، کاهش زمان طراحی (از ایده تا اجرا) و افزایش سرعت تولید محصولات الکترونیکی و مکاترونیکی شده است. در واقع تاریخ در این حوزه نیز تکرار شده است. در این میان، نقش سیستم‌های عامل متن‌باز همانند گنو/لینوکس، که دقیقاً به علت آزاد و متن‌باز بودن به راحتی به معماری‌های مختلف سخت‌افزاری پورت شده‌اند، بسیار پررنگ و حائز اهمیت است. در سال‌های اخیر، گنو/لینوکس و مشتقات آن، با قدرتی بی‌نظیر، به شکلی متفاوت و بسیار ساده به حوزه سخت‌افزار وارد شده است. انتظار می‌رود با ورود شرکت‌های بزرگ سخت‌افزاری دنیا همانند اینتل، سامسونگ و بسیاری از شرکت‌های مهم دیگر در سال‌های پیش رو، حوزه‌های الکترونیک، اینترنت اشیا (IoT)، نرم‌افزارهای آزاد و جامعه آن‌ها، سیستم‌های بر روی تراشه (SoC) و کامپیوترهای فوق کوچک دارای سیستم‌عامل، با یکدیگر ترکیب و بیش از پیش موجب تحول در کسب و کارهای سنتی و مبتنی بر روش‌های قدیمی طراحی سخت‌افزار شود. در این مقاله نگاهی به پیشرفت‌های حاصل شده در این زمینه و انتظارات سالهای پیش رو خواهیم داشت.

سرفصل‌ها:

  • نرم‌افزارهای آزاد و راهیابی به به دنیای سیستم‌های نهفته
  • الکترونیک دیجیتال و ورود سیستم‌عامل
  • سیستم‌های نهفته و چالش کاربردهای بی‌درنگ
  • اینترنت اشیاء، محلی برای نمایش قدرت نرم‌افزارهای آزاد

کلیدواژه‌ها: سیستم‌های نهفته، بوردهای دارای سیستم‌عامل، لینوکس، نرم‌افزار آزاد، صنعت متن‌باز

مجتبی برزگری
سخنرانی اختتامیه   سعید علیجانی  

کارگاه‌های جشنواره

عنوان

چکیده

ارائه‌دهنده فیلم جزئیات و اسلایدها
معرفی رایانش ابری و openstack یکپارچگی منابع سخت‌افزاری و ایجاد بستری قدرتمند برای سرویس‌ها برروی ماشین‌های مجازی یکی از دلایل اصلی استفاده از زیرساخت رایانش ابری می‌باشد. مهمترین تفاوت رایانش ابری با شیوه سنتی، صرفه جویی در مصرف، مدیریت و نگهداری منابع و سرویس‌ها است.
در زیرساخت رایانش ابری با تجمیع چندین سرور به یک سرور واحد بسیار قدرتمند خواهیم رسید. یکی از بسترهای مهم برای ایجاد رایانش ابری OpenStack است که از سال ۲۰۱۰ توسط سازمان تحقیقات فضایی آمریکا آغاز شد و به واسطه آزاد بودن تاکنون توسط بسیاری از شرکت‌های فعال در زمینه فناوری اطلاعات مورد استقبال قرار گرفته است و در حال حاضر یکی از مهمترین زمینه‌های مورد توجه در نرم‌افزارهای آزاد می‌باشد.
در این ارائه به معرفی رایانش ابری و روش‌های نصب و راه اندازی OpenStack خواهیم پرداخت.
فاطمه السادات احمدپناه  
طراحی قالب جوملا

در این کارگاه قصد داریم مراحل تبدیل یک قالب HTML به قالب جوملا را در زمپ برای کاربران تشریح کنیم.
جهت درک بهتر موضوع قالبی HTML را در این کارگاه به جوملا تبدیل کرده و متغیرهایی برای شناخت بهتر عناصر در تنظیمات آن تعریف خواهیم کرد.

سرفصل‌ها:

  • معرفی ساختارهای JDOC
  • آدرس‌های استایل شیت و جاوا اسکریپت در قالب‌های جوملا
  • بررسی ساختار templateDetails.xml و تعریف متغیر در آن
  • آشنایی با کلاس‌های آماده و از پیش تعریف شده در جوملا
  • خاصیت باطل کنندگی ساختار افزونه در قالب جوملا

کلیدواژه‌ها: طراحی قالب جوملا، قالب جوملا، HTML، CSS

میلاد صفاجوی
برنامه‌نویسی به زبان آزاد دات‌نت در گنو/لینوکس موضوع اصلی این کارگاه آشنایی مخاطب با فعالیت‌های شرکت Microsoft در زمینه نرم‌افزار آزاد و متن‌باز خواهد بود. بعد از بیان مقدمه‌ای در این مورد، شروع به پیاده‌سازی یک برنامهٔ تحت وب ساده با همین امکانات ارائه‌شده خواهیم کرد، اما در محیطی تعاملی و با همکاری مخاطبین. علی جعفرآبادی  
پیاده‌سازی وب‌سرورهای فوق سریع

کارگاه پیاده‌سازی وب‌سرورهای فوق سریع در واقع پیکربندی و پیاده‌سازی مجموعه‌ای از جدیدترین تکنولوژی‌های مرتبط یک وب سرور گنو/لینوکسی است که می‌تواند سرعت بارگزاری سیستم تحت وب شما را تا ۲۰۰٪ افزایش دهد و همچنین صرفه جویی اقتصادی قابل توجه‌ای را نسبت به راه حل‌های مشابه برای شما دربر گیرد.
ما در این کارگاه سعی داریم که مراحل پیاره سازی یک وب‌سرور فوق سریع را از ابتدا (دانلود سورس از گیت‌هاب) تا بهره‌برداری و کانفیگ وردپرس بر روری این طرح را اجرا کنیم.

سرفصل‌ها:

  • مقایسه nginx و apache
  • مقایسه php وphp-fpm
  • مزایای استفاده از hhvm
  • مزایای pagespeed Google
  • کامپایل سورس nginx و pagespeed
  • کانفیگ و رول نویسی page speed در nginx
  • نصب و کانفیگ hhvm
  • چرا وردپرس؟
  • نصب و پیکربندی mariadb برای وردپرس
  • پیاده‌سازی وردپرس بر روری سرور
  • اجرای چندین راه حل بهینه‌سازی سرور وردپرس
بیژن بهوندی  
کارگاه Raspberry Pi

Raspberry Pi توسط گروهی در لابراتوار کامپیوتری دانشگاه کمبریج ظهور یافت و هدف آن بازگشت به برنامه‌نویسی کامپیوترهای ارزان‌قیمت دوران کودکی بود. اما رزبری پای قابلیت منحصر به فرد دیگری نیز دارد. رزبری پای می‌تواند به سادگی به دستگاه‌های الکترونیکی دیگر متصل شود و با آنها در تعامل باشد و به تبادل اطلاعات با آنها بپردازد. طراحان سیستم‌های دیجیتال از رزبری پای برای طراحی دستگاه‌های مختلفی از پروژه‌های کوچک گرفته تا پروژه‌های بزرگ استفاده می‌کنند.
در این کارگاه مفاهیم مقدماتی و لازم برای آغاز کار با این بورد را فرا می‌گیریم.

سرفصل‌ها:

  • مقدمه‌ای بر رزبری‌پای
  • ساختار رزبری‌پای و متعلقات
  • برسی سیستم عامل‌های سازگار
  • راه اندازی اولیه رزبری‌پای و شبکه
  • SSH و کنترل از راه دور
  • GPIO در رزبری پای
  • اجرای یک پروژه IoT

کلیدواژه‌ها: سخت‌افزار، رزبری پای، گنو/لینوکس، Raspberry Pi ،IoT

علی نیکخواه و رادمهر الماسی
ایجاد نرم‌افزارهای real-time در PHP به کمک WebSocket

وب‌سوکت به عنوان یک تکنولوژی بسیار کارا، در وب شناخته می‌شود، اما جمع کمی از برنامه نویسان (مخصوصا برنامه نویسان پی اچ پی) از آن در کارهای خود استفاده می‌کنند و یا حتی عده کثیری در مورد آن اطلاعات دقیقی ندارند.
در پی‌اچ‌پی نیز گزینه‌هایی برای ایجاد یک سرور وب سوکت وجود دارند.
در این کاراگاه ما قصد آن را داریم که یک نرم‌افزار پیام رسان را با استفاده از وب‌سوکت و فریمورک راکت در زبان پی اچ پی از صفر تا صد به صورت گام به گام طراحی نماییم.

سرفصل‌ها:

  • معرفی کامل وب‌سوکت و امکانات اصلی آن
  • مقایسه با سایر روش‌های ارتباطات کلاینت-سروری
  • معرفی راهکارهای موجود در زبان PHP
  • معرفی پروژه آزاد راکت
  • ایجاد یک پیام رسان ساده تحت وب به صورت قدم به قدم با استفاده از راکت

کلیدواژه‌ها: PHP، Websocket، Rocket، web، messenger، real-time، پی‌اچ‌پی، وب‌سوکت، راکت، وب، پیام‌رسان، لحظه‌ای

علیرضا قدیمی
معرفی و ساخت یک فریم‌ورک شخصی به کمک لاراول امروزه فریم‌ورک لاراول به طور قطع از جهت کارایی دارای محبوبیت بسیار در بین استارت‌آپ‌ها است، اما گاهی پیش می‌آید که ما تمام امکاناتی که لاراول در اختیارمان می‌گذارد را لازم نداریم و از طرف دیگر مایل نیستیم هزینه یک سرور مجازی را به مشتری تحمیل کنیم. کدنویسی در لاراول به دلیل آسانی در عین حال سادگی کارکرد لذت‌بخش بوده است، و نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت.
در این کارگاه ما با جمع آوری چند پکیج اصلی لاراول به کمک composer این امکان را برای همه لاراول نویس‌ها فراهم می‌کنیم که از تمام آنچه لاراول در اختیارشان می‌گذارد، بهره‌مند شوند.
سیدفرشاد کاظمی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
داده‌کاوی و زبان برنامه‌نویسی R

جملهٔ «ما در جهان اطلاعات زندگی می‌کنیم» بسیار معروف است، در حالیکه در واقع «ما در عصر داده‌ها زندگی می‌کنیم». به عبارت دیگر بشر در جهانی زندگی می‌کند که هر روز حجم انبوهی از داده‌هایی تولید و گردآوری می‌شوند که تحلیل آن‌ها یک نیاز مهم و ضروری است. اصطلاح داده‌کاوی در سال ۱۹۹۰ در جامعه پایگاه‌داده مطرح شد که در واقع فرایند محاسباتی کشف الگوها در مجموعه‌های انبوه داده با استفاده از روش‌های هوش مصنوعی، یادگیری ماشین، آمار و سیستم‌های پایگاه داده است. هدف کلی فرایند داده‌کاوی استخراج اطلاعات از مجموعه داده و نگاشت آن به یک ساختار قابل فهم برای استفاده‌های آتی است. به بیان دیگر، داده‌کاوی فرایند کشف الگوهای جالب‌توجه و دانش از حجم انبوه داده‌ها است. زبان برنامه‌نویسی R، یک زبان آزاد و رایگان برای استفاده‌های آماری و داده‌کاوی است که همواره جزو اصلی‌ترین ابزارهای داده‌کاوان بوده است.
در این ارائه ضمن معرفی مفاهیم مقدماتی داده‌کاوی، به زبان R و چرایی استفاده از آن نیز اشاره خواهد شد.

سرفصل‌ها:

  • نگاهی اجمالی به ضرورت طرح مبحث داده‌کاوی و تاریخچه تکامل آن
  • کاربردهای داده‌کاوی و بررسی مثال‌های جهان واقعی
  • بررسی فرایند داده‌کاوی
  • بررسی مدل CRISP-DM
  • بررسی انواع داده‌های قابل کاوش
  • معرفی انواع الگوهای قابل کشف
  • انتخاب روش داده‌کاوی مناسب براساس مسئله
  • نگاهی اجمالی به بحث پیش‌پردازش داده‌ها
  • نگاهی به الگوریتم‌های داده‌کاوی
  • فناوری‌های قابل استفاده در داده‌کاوی
  • بررسی زبان برنامه‌نویسی R، و استفاده از آن در داده‌کاوی در گام‌های مختلف داده‌کاوی

کلیدواژه‌ها: داده‌کاوی، پیش‌پردازش، روش‌شناسی، انواع الگوها، مدل CRISP-DM، زبان برنامه‌نویسی R، آمار، یادگیری ماشین، سیستم‌های پایگاه داده

الهام حصارکی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
 
کارگاه Inkscape

نرم‌افزار اینک‌اسکیپ، برای طراحی و خلق آثار بردار گونه یا همان وکتور ایجاد شده و بر روی پلتفورم‌های گنو/لینوکس، مک و ویندوز قابل نصب می‌شود.
این نرم‌افزار کاملاً رایگان و متن باز می‌باشد و دارای کاربران مختلفی در سطح جهان می‌باشد. اینک‌اسکیپ قابلیت تعامل با نرم‌افزارهای برداری موجود را دارد. مثلاً می‌توان به نرم‌افزار ادوبی ایلیستریتور اشاره کرد که inkscape می‌تواند فرمت آن که .ai می‌باشد را باز کرده و ویراریش کرده و به فرمت فایل ورودی برگزداند و یا با فرمت‌های دیگر ذخیره کند.
نرم‌افزارهای برداری زیادی در دنیای نرم‌افزار آزاد وجود دارند که می‌توان به inkscape، karbon، pencil، skencil، sk1 و… اشاره کرد که مهمترین و پیشروترین آن‌ها نرم‌افزار inkscape می‌باشد.
این نرم‌افزار از فرمت svg که یک فرمت آزاد برای ذخیره فایل‌های وکتورگونه است بهره می‌برد. این فرمت دارای همان ویژگی‌های نرم‌افزار inkscape می‌باشد.
همراه این متن یک مجموعه فایل pdf برای آشنایی و آموزش سریع یا همان quick start وجود دارد.

سرفصل‌ها:

  • معرفی اجمالی نرم‌افزار اینک اسکیپ
  • تاریخچه
  • نسخه‌های برنامه
  • ساختار نرم‌افزار
  • نوع فرمت‌های پشتیبانی شده
  • چگونگی import و export به انواع فرمت‌ها
  • معرفی فرمت svg و نحوه به کارگیری آن در برنامه‌ها و زبان‌های توسعه دخنده وب
  • معرفی منوهای path، text و extensions و کاربرد بعضی از زیرمنوهای آن‌ها
  • ارائه نمونه کارهای انجام شده با نرم‌افزار در سطح جهان
  • ارائه منابع مطالعاتی و دیداری برای یادگیری هر چه بهتر

کلیدواژه‌ها: اینک‌اسکیپ، بردار، وکتور، فرمت، اس وی جی، بیزیئر، منحنی، مسیر، پیکسل، متن، فونت، هنر
inkscape, svg, free, design, sk1, skencil, karbon, HTML, CSS

محمدمهدی محمدی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
کارگاه بلندر   فرزاد جنابی و فائزه بهمنی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
 
راه‌اندازی و کار با ابزار و شبکهٔ ZeroNet

در دنیای امروز، تهدیداتی که وب سنّتی را هدف قرار می‌دهند باعث شده‌است تا دیگر امکان اعتماد به ارتباطات عادی بر بستر وب برای کارهای حسّاس میسّر نباشد. همچنین ظهور قدرت‌های تکنولوژی و این حقیقت که دولت‌ها و شرکت‌های بزرگ تکنولوژی می‌توانند بدون اطّلاع ما بیشتر داده‌ها و ارتباطات ما را شنود و سانسور کنند به معضلی برای حریم شخصی بدل شده‌است.

یک راه‌کار که در اوایل سال ۲۰۱۵ ظهور کرد، شبکه‌ای نامترکز بر مبنای ایدهٔ بیت‌تورنت و روش رمزنگاری بیت‌کوین به نام زیرونت بود.
در شبکهٔ زیرونت هر کاربری که سایتی را مشاهده می‌کند به یک میزبان آن سایت نیز بدل می‌شود. البته می‌تواند تصمیم بگیرد تا دیگر آن سایت را پشتیبانی نکند.
شبکهٔ زیرونت به صاحبان وب‌سایت‌ها این امکان را می‌دهد تا بدون صرف هزینه برای تهیّه و نگهداری سرور، به صورتی قابل اطمینان، به ارائهٔ خدمات به بازدید کنندگان سایت خود مشغول شوند. همچنین به دلیل استفاده از رمزنگاری نامتقارن، امکان سانسور یا دست‌کاری وب‌سایت دیگران برای کسانی که مشخّصاً از طرف صاحب سایت چنین اجازه‌ای دریافت نکرده‌اند وجود ندارد.

سرفصل‌ها:

  • نصب و برپا سازی زیرونت روی گنو/لینوکس
  • نصب از روی bundle
  • زیرونت و تور
  • زیرونت و پورت ۱۵۴۴۱
  • مشاهده چند سایت نمونه در زیرونت
  • زیروبلاگ
  • زیرونیم
  • روش کار با زیروهوم (کنترل پنل و صفحهٔ خانگی زیرونت)
  • قسمت‌های مختلف صفحه اوّل
  • مدیریت سایت‌ها
  • روش استفاده از سایدبار
  • اطّلاعاتی که در اختیار ما می‌گذارد
  • تنظیمات سایت‌ها
  • راه اندازی یک وبلاگ در زیرونت با کلون کردن زیروبلاگ
  • مفهوم کلون کردن
  • راه‌اندازی وب‌لاگ بدون حتّی یک خط کد نوشتن!

کلیدواژه‌ها: زیرونت، zeronet، نصب و راه‌اندازی، وب نامتمرکز

علیرضا فریدونی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
 
آموزش ویکی‌نویسی

این کارگاه به صفر تا صد ویکی‌پدیا می‌پردازد و سیاست‌ها و قوانین این دانشنامه و چگونگی ویرایش در آن را تشریح می‌کند. قوانین و سیاست‌های ویکی‌پدیا به چند دسته تقسیم می‌شوند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از مسائل محتوایی، مسائل رفتاری و موارد ویرایشی. در این کارگاه ابتدا این موارد مورد بررسی قرار می‌گیرند و توضیحات لازم ارائه می‌شود، سپس چگونگی ویرایش ویکی‌پدیا و راهنمایی کار با ابزارهای مختلف به‌صورت عملی آموزش داده می‌شود.
در بخش پایانی نیز شرکت‌کنندگان در این کارگاه، با راهنمایی برگزارکنندگان کارگاه، مقالاتی را در ویکی‌پدیا ویرایش می‌کنند.

توضیحات کامل دوره در اینجا قرار دارد.

سرفصل‌ها:

  • توضیح سیاست‌ها، رهنمودها و انشاها
  • سیاست‌های محتوایی
  • سیاست‌های رفتاری
  • رهنمودهای محتوایی
  • رهنمودهای رفتاری
  • رهنمودهای ویرایشی
  • آشنایی با ابزارهای ویرایشی
  • ویرایشگر متنی
  • ویرایشگر دیداری
  • ابزار کمک مترجم
  • به ویکی‌فا
  • آن را اثبات کن
  • توینکل
  • ساخت مقالات مربوط به نرم‌افزارهای آزاد (این مقالات پیشنهادی هستند و اجباری در انتخاب و ایجاد این مقالات نیست)

کلیدواژه‌ها: ویکی‌پدیا، ویکی‌نویسی، آموزش ویکی‌نویسی، Wikipedia، ادیت‌آتون، Editathon

آرین
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
 
کار با اوپن‌استریت‌مپ (OSM) از مبتدی تا پیشرفته

سرفصل‌ها:

  • از کجا شروع کنیم
  •  باید و نبایدهای ویرایش
  •  انواع ویرایشگرها
  •  اشتباهات متداول

 

هومن مسگری
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
کارگاه متاپست (MetaPost) متاپست یک زبان برنامه‌نویسی برای طراحی است. استفاده عمده آن در تک (TeX) و لاتک (LaTex) بوده ولی بطور مستقل نیز قابل استفاده است.
در این کارگاه سعی خواهد شد کشیدن انواع نمودارها و شکل‌ها با متاپست تمرین شود.
هومن مسگری
  • یوتیوب
  • فیلم تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
کارگاه Jekyll امروزه بسیاری از سایت‌ها را می‌توان به راحتی و به‌دور از پیچدگی‌های سایت‌سازهای پویا، با سایت‌سازهای ایستا ایجاد کرد که سرعت بیشتر، هزینه بسیار کم‌تر و مدریت راحت‌تری دارند.
جکیل، یکی از معروف‌ترین و کاربردی‌ترین سیستم‌ها سایت‌ساز ایستا است که با توجه به پشتیبانی گیت‌هاب از آن مزیت‌های فراوانی مانند هزینه رایگان میزبانی، نداشتن مشکلات امنیتی، کنترل تغییرات توسط گیت و … را به همراه دارد.

سرفصل‌ها:

  • معرفی سایت‌سازهای ایستا
  • معرفی سایت ساز جکیل و ساختار و نحوهٔ کار با آن
  • آشنایی با پوسته، افزونه‌ها و نحوهٔ توسعه
  • آشنایی با Markdown
  • آشنایی با نحوهٔ مدریت سایت ایستا در گیت‌هاب

کلیدواژه‌ها: static site generator, jekyll, git

میثم ساکی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
یادگیری پایتون با دید System Administration

در دنیای امروز برای مدیریت سرورها اغلب اوقات از اسکریپت نویسی استفاده می‌شود. زبان پایتون با توجه به سادگی که دارد به راحتی می‌توان با استفاده از آن اسکریپت‌های کاربردی نوشت. در این کارگاه قرار است ابتدا با پایتون آشنا شویم و سپس چند مثال از آن را مشاهده کنیم. مثالی که در انتها بر روی آن کار خواهیم کرد، مانیتور کردن چند DNS Server بر روی یک سرور به صورت متمرکز است.

سرفصل‌ها:

  • نصب اصولی پایتون روی گنو/لینوکس (کامپایل از طریق source file و نصب آن توسط ابزار epkg)
  • مروری جامع و سریع بر مفاهیم پایتون
  • مرور چند برنامه در حوزه System Aadministration
  • مرور برنامه‌هایی در حوزه امنیت
محمدهادی تبرزد
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
 
چگونگی ارسال packet در شبکه و مروری بر Wireshark

برای برقراری امنیت در شبکه‌های امروزی، علاوه بر نیاز به دستگاه‌هایی مانند دیوار آتش و… ما نیاز به گزارش‌هایی داریم تا بتوانیم با بررسی گزارش‌ها، آماری از اتفاقاتی که در شبکه افتاده داشته باشیم.
یک نفوذگر برای نفوذ به شبکهٔ ما، در مرحله اول نیاز به جمع‌آوری اطلاعاتی دارد، بنابراین نفوذگر بسته‌هایی را به سمت شبکهٔ ما ارسال می‌کند که شاید از دید سیستم‌های امنیتی بسته‌های سالم و بی خطری باشند، درحالی که نفوذگر برای اطلاعات مورد نظر خود آن‌ها را ارسال کرده و تنها زمانی می‌توان قبل از وقوع حمله توسط نفوذگر جلو نفوذ را گرفت که بسته‌های ارسالی توسط ما بررسی شود.
در این کارگاه، چگونگی ارسال بسته‌ها در شبکه بررسی می‌شود و با بررسی بسته‌های ارسالی در برنامه wireshark بسته‌های مشکوک شناسایی می‌شود.

سرفصل‌ها:

  • بررسی لایه‌های TCP/IP
  • بررسی Headerهای TCP/IP
  • چگونگی اتصال دو دستگاه در شبکه (handshake)
  • ارسال بسته‌هایی توسط nmap
  • بررسی بسته‌های ارسال شده توسط wireshark

کلیدواژه‌ها: آموزش wire shark، آموزش tcp-ip، آنالیز بسته‌های شبکه، بررسی سرآیندهای بسته‌ها در شبکه، امنیت در شبکه

مصطفی خادمی اسلام
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
Real World Penetration Testing

در دنیای امروز ورود کامپیوتر و اینترنت در زندگی ما مزایای بسیاری همچون افزایش کارایی و راندمان و کاهش هزینه و بسیاری موارد دیگر را به همراه داشته است. اما در کنار تمامی این مزیت‌ها، سیستم‌های کامپیوتری به هر شکلی، خالی از معایب نیستند، که یکی از این معایب، مشکلات امنیتی در سیستم‌های کامپیوتری، به ویژه شبکه‌های کامپیوتری است.
در این کارگاه به روشهای کاربردی انجام تستهای امنیتی بر روی شبکه‌های کامپیوتری که به اصطلاح تست نفوذ نامیده می‌شوند خواهیم پرداخت.

سرفصل‌ها:

  • آشنایی به مفاهیم تست نفوذ در سیستم‌های کامپیوتری
  • آشنایی به مرحله شناسایی و معرفی ابزارهای متن باز/آزاد در این زمینه
  • آموزش استفاده از Nmap
  • آشنایی با مفاهیم Exploitation
  • آموزش استفاده از Metasploit
  • آشنایی با Meterpreter و گسترش دسترسی
  • آشنایی با 0day Exploits و دموی چند روش 0day
  • آشنایی با ساختار شبکه‌های بیسیم و آسیب‌پذیری ذاتی این شبکه‌ها به همراه دمو
  • آشنایی با آسیب‌پذیری ذاتی DNS , ARP
  • دموی یک تست نفوذ واقعی
  • چرا نباید از سیستم عامل ویندوز استفاده کنیم

کلیدواژه‌ها: امنیت، تست نفوذ، metasploit ،0day، متن باز/آزاد، nmap

امید گودرزی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
 
بررسی چالش کارکردهای بی‌درنگ در سیستم‌های نهفته

مهم‌ترین نقطه‌ضعف یک توزیعِ سفارشی نشده سیستم عامل در حوزهٔ سیستم‌های نهفته این است که نمی‌توان از آن برای کارهای بی‌درنگ (Real Time) استفاده کرد چون از نظر سیستم‌عامل، درخواست خاموش کردن یک پین یا خواندن یک سیگنال ورودی همانند سایر درخواست‌هایی است که از سمت سرویس‌های موجود در سیستم به آن داده می‌شود. تمام مشکلات با داشتن شناخت کافی از محدودیت‌ها و توانایی‌های هر سیستم‌عاملی قابل حل هستند. در سیستم‌های عامل آزاد، به علت در اختیار داشتن بستر متن‌باز، راه‌حل‌های متفاوتی برای این مشکل وجود دارد. در این کارگاه به معرفی و بررسی این راه‌حل‌ها پرداخته می‌شود.

سرفصل‌ها:

  • چالش بی‌درنگ بودن سیستم‌های نهفته
  • معرفی بوردهای موجود در زمینهٔ اینترنت اشیا
  • ارائهٔ یک پروژه نمونه با استفاده از بورد رسپبری‌پای ۳

کلیدواژه‌ها: اینترنت اشیا، سیستم‌های بی‌درنگ، بورد رسپبری‌پای

سهیل غلامی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
مروری بر سخت‌افزارهای آزاد و نقش آن‌ها در سیستم‌های نهفته

مفهوم آزادی در علوم کامپیوتری فقط محدود به نرم‌افزار نبوده و شامل سخت‌افزار نیز می‌شود. سخت‌افزار آزاد، بوردی است که توسعه‌دهنده، تمامی مشخصات فنی و جزئیات پیاده‌سازی آن را در اختیار عموم قرار داده است. بخش لاینفک سخت‌افزار آزاد، نرم‌افزار آزاد و متن باز است. هدف از برگزاری این کارگاه، آشنایی شرکت‌کنندگان با سخت‌افزارهای آزاد و نرم‌افزارهای مرتبط است.

سرفصل‌ها:

  • معرفی مفهوم سخت‌افزار و بوردهای آزاد
  • معرفی سیستم‌های عامل و بسترهای نرم‌افزاری آزاد برای بوردها
  • انجام یک پروژه نمونه و ساده با Arduino و Mbed

کلیدواژه‌ها: سخت‌افزار آزاد، آردویینو، ARM، میکروکنترلر

امیر رضایی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت
پردازش تصویر در سیستم‌های نهفتهٔ نوین با استفاده از بسترهای نرم‌افزاری آزاد

بینایی ماشین و پردازش تصویر از بحث‌های مهم در حوزه علوم کامپیوتر است و به دلیل محاسبات سنگین، نیازمند سخت‌افزار قدرتمند است. امروزه با پیشرفت قابل ملاحظه در توان پردازشی سیستم‌های نهفته (Embedded Systems)، امکان پیاده‌سازی الگوریتم‌های محاسباتی در دستگاه‌های مستقل کوچک فراهم آمده است. منتها پیاده‌سازی این حجم از محاسبات در این سیستم‌ها بدون استفاده از سیستم عامل میسر نیست. پیدایش سیستم‌های عامل آزاد و همچنین کتابخانه‌های متعدد متن‌باز و آزاد، در تکامل این روند بسیار مؤثر بوده است. هدف از برگزاری این کارگاه، آشنایی شرکت‌کنندگان با تعدادی از قویترین بسترهای آزاد موجود جهت استفاده در سیستم‌های نهفته می‌باشد.

سرفصل‌ها:

  • معرفی مفاهیم بینایی ماشین و پردازش تصویر
  • معرفی کتابخانه‌های نرم‌افزاری آزاد برای پردازش تصویر
  • معرفی و انجام یک پروژه ساده با استفاده از پایتون و بستر آزاد OpenCV

کلیدواژه‌ها: OpenCV، پردازش تصویر، پایتون، سیستم‌های نهفته

ابوالفضل دانایی
  • یوتیوب
  • تخته‌سفید
  • لینک مستقیم (mp4)
  • لینک مستقیم (ogv)
  • تورنت

بخش پوستر جشنواره

عنوان

چکیده

ارائه‌دهنده جزئیات و اسلایدها
قانون در بی‌قانونی (نگاهی بر ارز رمز پایه)

قدرت‌نمایی ارزهای رمزپایه (به خصوص بیت‌کوین) بعد از اتمام جنبش‌هایی مانند وال استریت، می‌تواند شروعی برای تغییر در مفهوم نظام‌های اجتماعی باشد. وجود بانک و به طور مشخص نظام سرمایه‌داری مرتبط با آن سوال‌هایی را در ذهن‌های خلاق ایجاد کرد. این پرسش‌ها در اول، حول «چرایی وجود بانک» و سپس به «چرایی وجود اقتدار» کشیده شد.
ارز رمزپایه (کریپتو-کارنسی) پدیده‌ای نوظهور است که پرسش اول را توانسته برای ما قابل درک‌تر سازد زیرا روشی جایگزین برای نقل و انتقالات بانکی ایجاد کرده. قصد ما در این ارائه آن است تا ارزهای رمزپایه را بشناسیم و آن را بررسی کنیم؛ همچنین بیت‌کوین را به عنوان نمونه نشان می‌دهیم و چالش‌های آن را دریابیم.

  • سرفصل‌ها:
  • مفهوم ارز رمزپایه غیر متمرکز
  • بررسی روش کارکرد سیستم
  • بررسی اشکالات به وجود آمده برای شبکه

کلیدواژه‌ها: ارز رمزپایه، بیت‌کوین، کریپتوآنارشیسم

امیرحسین فیروزیان
مقایسه و معرفی راه‌کارها و ابزارهای مبتی بر تکنولوژی وب

مسلماً اولین بخش بعد از شروع یک پروژه تحلیل و طراحی سیستم‌های آن پروژه است. اما در واقع تمامی این بررسی‌ها نیازمند پیاده‌سازی هستند تا به محصولی قابل ارائه برای مشتری تبدیل شوند. برای پیاده‌سازی یک پروژه می‌توان از تکنولوژی‌ها، ابزارها و چارچوب‌های مختلفی استفاده کرد. حال آنکه تعدد این ابزارها و راه حل‌های مختلف گاهی باعث سردگمی در انتخاب و درنتیجه افت کیفیت محصولات نرم‌افزاری می‌شود. برای جلوگیری از این سردرگمی راه‌های مختلفی (RoadMap) در دنیا ارائه شده است که یکی از این راه کارها را در بخش پوستر جشنواره می‌بینید.

  • سرفصل‌ها:
  • معرفی راه کارهای مبتنی بر وب
  • معرفی ابزارها
  • مقایسه بین چارچوب‌های وب بر اساس کارایی
  • معرفی نیازمندی‌های طراحی وب

کلیدواژه‌ها: راه‌کارهای تحت وب، چارچوب‌های وب، ابزارهای وب، ابزارهای تحت وب، زبان‌های برنامه‌نویسی، نقشهٔ راه، Framework ،web languages ،Web technologies ،web roadmap - web design ،web app ،application

سعید اکبری

ویدئوهای پخش‌شده در جشنواره

کلیپ

لینک دانلود

زیرنویس
پیام ریچارد استالمن به مناسبت روز آزادی نرم‌افزار تهران
سخنرانی نلسون ماندلا دربارهٔ اوبونتو
پیام Arma از طرف پروژهٔ تور برای روز آزادی نرم‌افزار تهران
پیام Nick Mathewson از طرف پروژهٔ تور برای روز آزادی نرم‌افزار تهران

با تشکر از تمام دوستانی که این خاطره خوش را در ذهنمان به یادگار گذاشتند....
به امید تکرار آن در دوره‌های بعد #tehsfd

(به ترتیب الفبا)

برگزارکنندگان: سعید علیجانی، سیدمحمدمسعود صدرنژاد

تیم اجرایی: ابتسام آخرتی، کوشا اسماعیل‌پور، مهرداد بنددار، دانیال بهزادی، سیدعلی حسینی، علی رستمی، میلاد عامری، سیدمسیح علوی، رامین فیاض‌زاده، حسین کمال‌زاده، امیرحسین گودرزی، محمدحسین هوشمندی

سایر همکاران: احمد طاهری، امین خلیقی، امین مترصل، بهداد عابدی، پژمان جهانی، حمیدرضا گودرزی، رعنا فیاض‌زاده، زهرا رحیمی، سیدمحمدجواد فیض‌آبادی ثانی، صالح صالحی‌زاده، عرفان بشارت، علیرضا پورعابدین، محسن رجبی، محمدمهدی محمدی، مریم ملکی، وحید عالم‌فرد، هلیا میرزازاده

 و سایر دوستانی که از ما خواستند نامشان منتشر نشود.

تصاویر دورهٔ قبل


استفاده از مطالب در دیگر سایت‌ها و رسانه‌های چاپی و الکترونیک تحت مجوز  Creative Commons License   مجاز است.

bitervan logo small min   میزبانی توسط بیتروان

بنیاد دانش آزاد