روز آزادی نرم‌افزار چه روزی است؟
معرفی روز آزادی نرم‌افزار
روز آزادی نرم‌افزار (SFD) روزی است که طرفداران نرم‌افزار آزاد، آن را جشن می‌گیرند. هدف اصلی این جشن‌ها، معرفی مفهوم نرم‌افزار آزاد به دیگران و تشویق آن‌ها به استفاده از آن است. اولین بار این روز در ۲۸ اوت سال ۲۰۰۴ جشن گرفته شد. سال اول ۷۰ گروه در نقاط مختلف جهان جشن‌ها را برگزار کردند. این عدد در سال بعد به ۳۰۰ تیم در ۶۰ کشور رسید و تا جایی که پیش رفت که در سال ۲۰۰۸، این جشن در ۹۰ کشور جهان برگزار شد.
از سال ۲۰۰۶ به بعد، تصمیم گرفته شد تا روز آزادی نرم‌افزار در سومین شنبه سپتامبر جشن گرفته شود. گروهی به نام آزادی نرم‌افزار بین‌الملل مرجع تصمیم‌گیری‌های کلان در مورد روز آزادی نرم‌افزار و هماهنگی و حمایت از تیم‌های برگزارکننده است.
بنیاد آزادی نرم‌افزار بین‌الملل (SFI) یک بنیاد ناسودبر است که هدایت کنندهٔ رسمی روز آزادی نرم‌افزار است. این بنیاد وظیفه دارد تا برای ارسال هدایا برنامه ریزی کند و همچنین با شرکت‌های مختلف برای حمایت این روز قرارداد ببندد. SFI دارای معافیت مالیاتی در آمریکا است. نام بنیاد آزادی نرم‌افزار بین‌الملل برای این انتخاب شده است تا با رویداد روز نرم‌افزار آزاد تداخل ایجاد نکند.
حمایت‌کننده اصلی این روز از ابتدا شرکت کنونیکال، حامی توزیع گنو/لینوکس اوبونتو است. بعد از آن IBM، سان مایکروسیستمز، DKUUG، گوگل، ردهت، Linode، نوکیا و هم‌اکنون MakerBot و qt و البته بنیاد نرم‌افزار آزاد و بنیاد نرم‌افزار آزاد اروپا به حمایت از این روز پرداختند. البته هم‌اکنون آی‌بی‌ام و سان مایکروسیستمز از این روز حمایت نمی‌کنند. دو وبگاه Ubuntu User و Linux Magzine با بنیاد SFI در زمینهٔ پوشش خبری این روز همکاری می‌کنند. همچنین هر تیم نیز می‌تواند به صورت جداگانه حامی‌های محلی داشته باشد و همچنین روزنامه‌ها و تلویزیون محلی هر تیم نیز این رویداد را پوشش خبری می‌دهند.
پیشینهٔ رویداد در ایران
سال ۱۳۹۴
جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار تهران
جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار سال ۱۳۹۴ در تهران، در تاریخ ۹ مهر ۱۳۹۴ مصادف با ۱ اکتبر ۲۰۱۵، از ساعت ۹ تا ۱۷ به وقت تهران در سالن جابرابن‌حیان و دانشکده کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف در دو بخش کنفرانس و کارگاه‌های آموزشی برگزار شد. در طول این مدت بیش از ۸۰۰ نفر از شهرهای مختلف ایران در این جشنواره شرکت کردند. شرکت در این جشنواره برای همهٔ علاقه‌مندان، آزاد و رایگان بود و بیشتر هزینه‌ها از طریق دونیشن افراد جامعهٔ نرم‌افزار آزاد در ایران تامین شد.
بیشتر سخنرانی‌های بخش کنفرانس با موضوعات غیرفنی بود. ارائه‌دهندگان بخش کنفرانس دربارهٔ موضوعات اهمیت حریم شخصی، جامعهٔ نرم‌افزار آزاد، معرفی نرم‌افزار آزاد، معرفی مدارک LPIC، درس حجیم آنلاین آزاد (ماک)، نرم‌افزار آزاد در کلان‌داده، ابزارها، آینده و رهنمودهای ویکی‌پدیا، بنیاد نرمافزارهای آزاد/متن‌باز ایران و سامانهٔ DLP سخنرانی کردند. ابتدای مراسم فیلم پیام ریچارد استالمن که به مناسبت جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار تهران ضبط کرده بود، پخش شد. همچنین در بخشهای استراحت، دو انیمیشن آزاد بنیاد بلندر به نام‌های Sintel و Cosmos Laundromat، مصاحبهٔ نلسون ماندلا دربارهٔ اوبونتو و کلیپ We are Linux پخش شد.
در بخش کارگاه‌ها، کارگاه‌های متنوعی با موضوعات فنی و عمومی به صورت موازی با بخش کنفرانس ارائه شد. کارگاه نصب و استفاده از سیستم عامل گنو/لینوکس در لابی دانشکدهٔ کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف از ساعت ۱۰ تا ۱۶ برگزار شد. سایر کارگاه‌ها با موضوعات ابزارهای توسعهٔ ویکی‌پدیا، ابزارهای حفظ حریم شخصی، آموزش نرم‌افزار بلندر، آموزش فریم‌ورک‌های فرانت‌اند، سخت‌افزار آزاد و آردوئینو، Embedded Linux From Scratch، امنیت (با موضوعات SELinux، کالی لینوکس، هک کلاه سفید و تست نفوذ به شبکه)، برنامه‌نویسی (با موضوعات نوشتن اپلیکشن با Qt و آشنایی با زبان برنامه‌نویسی R)، برنامه‌نویسی وب (با موضوعات آموزش فریمورک YII و کامپوننت‌نویسی برای جوملا) و سامانهٔ کنترل ورژن گیت در کلاس‌های دانشکدهٔ کامپیوتر برگزار شد. همچنین از مجموع ۲۳۲ پیامک ارسال شده در مسابقهٔ پیامکی ارائه اول با ۳۴ پیامک، ارائه دوم با ۳۳ پیامک و ارائه سوم با ۳۲ پیامک برنده شدند و جوایزی از طرف اسپانسر جشنواره به این افراد تقدیم شد.
همچنین یکی از بخشهای موازی در این جشنواره نقاشی لوگوهای نرم‌افزار آزاد روی تیشرت بود. در این بخش افراد تیشرت‌های خود را در اختیار برگزارکنندهٔ آن قرار دادند و او روی لباس‌های افراد طرح‌های مورد نظر را نقاشی کرد که سود حاصل از آن صرف هزینه‌های خود جشنواره شد.
در این جشنواره ۱۶ نفر به عنوان تیم اجرایی و برگزارکنندهٔ رویداد و ۱۹ نفر به عنوان استف در روز جشنواره مشارکت کردند و از میان ۳۳ نفری که در سایت جشنواره مقاله یا پیشنهاد برگزاری کارگاه ثبت کردند بعد از برگزاری جلسات داوری ۱۳ نفر در بخش کارگاه‌ها و ۱۰ نفر در بخش همایش مطالب خود را ارائه کردند و شش عدد کلیپ جمعا به مدت ۴۸ دقیقه در سالن اصلی پخش شد. متاسفانه به دلیل نواقص فنی بعضی از ارائه‌ها یا کارگاه‌ها ضبط نشدند یا نیمه‌کاره ضبط شدند با این حال از مجموع ۲۴ ساعت محتوای ارائه شده در بخش کارگاه‌ها و همایش، بعد از تدوین جمعا ۱۲ ساعت فیلم سخنرانی به دست آمد که هر کدام در پنج قالب مختلف در سایت‌های یوتیوب، تخته‌سفید و آرشیو آپلود شدند.
میزان حمایت‌های مالی انجام شده مبلغ یک میلیون و چهارصد و سی هزار تومان توسط پنجاه نفر و با بالاترین مبلغ پانصد هزار تومان بوده است. در این رویداد در مجموع حدود دو میلیون و پانصد هزار تومان خرج شده که گزارش ریز آن در سایت جشنواره منتشر شده است.
بازتاب جشنواره در رسانه‌ها به گونه‌ای بود که تعدادی از نشریات، فروم‌های اینترنتی، بلاگ‌ها، سایت‌های خبری، سایت‌های مرتبط با نرم‌افزار آزاد و شرکت‌های فناوری اطلاعات، خبر برگزاری جشنواره را منتشر کردند. همچنین شبکهٔ تلویزیونی الکوثر گزارشی به زبان عربی از جشنواره تهیه و پخش کرد. طرح‌های گرافیکی استفاده شده در این گزارش‌ها و سایت‌ها از طریق سایت رسمی جشنواره منتشر شدند.
در انتها، پس از تقدیر از تیم‌اجرایی، ارائه‌دهنده‌ها و حامیان مالی جشنواره، با عکس دسته‌جمعی شرکت‌کنندگان، مراسم به پایان رسید.
فیلم ارسالی ریچارد استالمن به مناسبت روز آزادی نرم‌افزار تهران
- دانلود فیلم ارسالی ریچارد استالمن به مناسبت روز آزادی نرم‌افزار
- تماشای فیلم ارسالی ریچارد استالمن در یوتیوب
- زیرنویس فارسی فیلم
سال ۱۳۹۳
جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار تهران
برنامه‌ریزی جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار تهران در سال ۱۳۹۳ به صورت کامل و دقیق انجام شد، اما به دلیل تهیه نشدن مکان برگزاری این رویداد در سال ۱۳۹۳ در تهران برگزار نشد.
جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار کرج
روز آزادی نرم‌افزار در کرج با عنوان چهارمین همایش نرمافزارهای آزاد استان البرز در تاریخ ۲۳ آبان سال ۱۳۹۳ در ادارهٔ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان البرز برگزار شد.
سایر جشنواره‌های سال ۱۳۹۳ ثبت شده در سایت بین‌المللی روز آزادی نرم‌افزار
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار مشهد
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار اصفهان
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار رفسنجان
سال ۱۳۹۲
جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار تهران
جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار سال ۱۳۹۲ در تهران با حمایت سازمان فناوری اطلاعات، سازمان فرهنگی‌هنری شهرداری تهران و مرکز توسعه و بکارگیری نرمافزارهای آزاد/متن‌باز با محوریت آشناسازی جامعه با نرم‌افزار آزاد و بررسی تفاوت‌های آن با سایر سیستم‌های موجود، در تاریخ چهارشنبه ۳ مهر ۱۳۹۲ ساعت ۸ الی ۱۶:۳۰، در دو بخش کارگاه‌های تخصصی و ارائه‌ها برگزار شد.
اطلاعات مربوط به این جشنواره در وب‌سایت sfd.fsug.ir/1392 در دسترس است.
- عکس دسته‌جمعی در پایان جشنواره سال ۹۲
- عکس دسته‌جمعی در پایان جشنواره سال ۹۲
- تیم اجرایی جشنواره سال ۹۲
- ارائهٔ مسعود صدرنژاد در جشنواره سال ۹۲
- ارائه دانیال بهزادی در جشنواره سال ۹۲
- محمدمهدی محمدی در کارگاه گرافیک جشنواره سال ۹۲
سایر جشنواره‌های سال ۱۳۹۲ ثبت شده در سایت بین‌المللی روز آزادی نرم‌افزار
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار شاهین‌شهر
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار مشهد
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار کرج
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار اصفهان
سال ۱۳۹۱
تهران
همایش روز آزادی نرم‌افزار سال ۱۳۹۱ در تهران به میزبانی گروهی از کاربران و به همت گروه کاربران نرمافزارهای آزاد با محوریت آشناسازی جامعه بانرم‌افزار آزاد و بررسی تفاوت‌های آن با سایر سیستم‌های موجود قرار بود برگزار شود که با لغو ناگهانی مکان برگزاری توسط اسپانسر، این رویداد برگزار نشد.
سایر جشنواره‌های سال ۱۳۹۱ ثبت شده در سایت بین‌المللی روز آزادی نرم‌افزار
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار ساری
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار رشت
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار اصفهان
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار شاهین‌شهر
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار رفسنجان
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار مشهد
- جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار کرج
سال ۱۳۹۰
جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار اصفهان
به نقل از آزادراه، این همایش در ۱۵ سپتامبر، ۲۴ شهریورماه ۱۳۹۰ در کتابخانهٔ مرکزی شهرداری اصفهان توسط «گروه کاربران لینوکس اصفهان» با همکاری «سازمان فرهنگی تفریحی استان اصفهان» برگذار شد.
جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار کرج
به نقل از آزادراه، گروه کاربران لینوکس کرج هرچند که یک لاگ کوچک در شهر کرج استان البرز هست ولی بسیار فعال هستند. شاید شما کرج لاگ را با اسم 5hit (Some Hackers in town) بشناسید. کرج‌لاگ در روز ۱۷ سپتامبر، ۲۶ شهریور ماه اقدام به برگذاری همایشی در این روز کرد.
جشنوارهٔ روز آزادی نرم‌افزار مشهد
به نقل از آزادراه، مشهدلاگ هم یکی از قدیمی‌ترین و فعال‌ترین لاگ‌های ایرانی هست، کاربران فعال و برگذاری جلسات مستمر از ویژگی‌های این گروه است. اعضای مشهدلاگ نیز روز آزادی نرم‌افزار را گرامی می‌دارند.